Słynna „Mona Lisa”, dzieło Leonarda da Vinci, znajduje się w Paryżu. Skąd więc tytuł Mona Lisa z Galilei.
Nazwa ta związana jest z miejscowością Seforis w której została znaleziona mozaika pochodzącej z III w. po Chr. na której widnieje między innymi piękna twarz nieznajomej kobiety, która najczęściej jest określana jako „Mona Lisa z Galilei”. Chociaż miejscowość ta nie jest wzmiankowana w Biblii, to jednak warto dowiedzieć się nieco więcej na temat tego miejsca, gdyż jest ono także związane z Jezusem, Maryją i jej rodziną.
Seforis leży zaledwie 6 km od Nazaretu. Nazwa Seforis po hebrajsku znaczy „ptak” (ציפורי).
Po śmierci Heroda Wielkiego (4 r. przed Chr.) mieszkańcy Seforis mieli nadzieję na odzyskanie niepodległości. Zbuntowali się przeciw rzymskiemu okupantowi, za co zapłacili wysoką cenę. Miasto bowiem zostało za karę całkowicie zniszczone przez Warusa, legata Syrii.
Herod Antypas, syn Heroda Wielkiego, który przejął władzę na tym terenie, odbudował miasto i dedykował je cesarzowi Augustowi. Do 18 r. po Chr. było ono polityczną stolicą Galilei. Miasto straciło na znaczeniu na rzecz Tyberiady, które powstało w latach 17-22.
W czasie powstania żydowskiego przeciwko Rzymianom, które wybuchło w 66 r. po Chr., jego mieszkańcy nie dołączyli się do powstańców. Odesłali swojego dowódcę, Józefa Flawiusza i zaprosili prefekta Syrii Cestiusa Gallusa, by zajął ich miasto wraz ze swoimi oddziałami.
Po upadku powstania Bar-Kochby w 135 r. w mieście osiedliło się wielu żydowskich uciekinierów. Miasto stało się centrum życia religijnego i duchowego judaizmu. To właśnie tam Juda ha-Nasi (135-217), zredagował Misznę (żydowski komentarz do Tory, który wraz z Gemarą stanowi Talmud).
Związki Jezusa z Seforis
Anonimowy pielgrzym z Piacenzy (570 r.) pozostawił informacje, że w Seforis znajduje się krzesło, na którym siedziała Maryja podczas Zwiastowania (Łk 1,26-38). Pomimo tego, iż apokryf Protoewangelia Jakuba (II w.) wskazuje na Jerozolimę jako miejsce narodzenia się Maryi (dzisiaj kościół św. Anny), to w okresie krzyżowców (XI-XIII w.) zrodzi się tradycja, która będzie wskazywała na Seforis jako na rodzinną miejscowość rodziców Maryi – Joachima i Anny.
Wielu egzegetów przyjmuje, że Jozef mógł pracować przy odbudowie zburzonego przez Warusa Seforis. Ta odbudowa ciągnęła się aż do roku 25 po Chr.
Warto tutaj zaznaczyć, że w Biblii Józef jest określony jako „cieśla” (Mt 13,55). Jednakże greckie słowo tekton ma szersze znaczenie i może oznacza rzemieślnika w szerokim znaczeniu, pracującego zarówno przy obróbce drewna jak i kamienia. Być może i Jezus uczestniczył w tych pracach. Jezus używa (aż 17 razy) słowa hipokrytoi (aktorzy, dosł. kryjący się za maską), które nie jest pochodzenia semickiego, ale greckiego. Część egzegetów przypuszcza, że Jezus zaczerpnął to słowo z teatru w Seforis.
